Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Lipsku

UZASADNIENIE

W dniu 14 listopada 2022 roku /data wpływu do Sądu/ M. L. wystąpiła z powództwem zmodyfikowanym dnia 7 lutego 2023 roku o podwyższenie alimentów od pozwanego L. L. (1) z kwoty po 550 zł miesięcznie do kwoty po 1.500 zł miesięcznie płatnych do 10-tego dnia każdego miesiąca, począwszy od dnia wniesienia powództwa wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat płatnych na konto bankowe powódki.

Jednocześnie wymieniona wniosła o udzielenie zabezpieczenia powództwa poprzez zobowiązanie pozwanego L. L. (1) do uiszczania przez czas trwania procesu na jej rzecz alimentów w kwocie po 1.500 zł miesięcznie płatnych do dnia 10-tego każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, iż zasądzone od pozwanego na rzecz jego córki alimenty obecnie są nieadekwatne do jej potrzeb. Powódka jest uczennicą IV klasy Technikum Ekonomicznego w Zespole Szkół Ogólnokształcących i (...) w L.. Aktualne koszty swojego utrzymania powódka określiła na poziomie ok. 2.000 zł miesięcznie. Wskazując jednoczenie, że na kwotę tą składają się następujące należności: zakup wyżywienia ok. 500 zł, leków 300 zł, odzieży, obuwia 150 zł, wynajmu pokoju 600 zł, opłata telefonu 180 zł, opłata Internetu 120 zł, leczenie ortopedyczne 300 zł na rok, leczenie dermatologiczne 300 zł na rok, rozrywka 100-150 zł, wkładki ortopedyczne 300 zł na rok. Nadmieniła, iż jedynie matka wspiera ją finansowo. Natomiast pozwany nie utrzymuje z nią jakiegokolwiek kontaktu. /pozew z uzasadnieniem k. 2-3, 69-70/

Pozwany nie uznał powództwa i wnosił o jego oddalenie w całości. W uzasadnieniu wskazywał, że jest osobą schorowaną, o trudnej sytuacji materialnej, wymaga intensywnego leczenia z uwagi na liczne schorzenia, leczy się prywatnie, co generuje znaczne wydatki. Z uwagi na stan zdrowia nie ma możliwości zarobkowania. Jego miesięczne koszty utrzymania wynoszą około 3464 zł. Kwestionował wydatki powódki i wzrost jej kosztów utrzymania. /odpowiedź na pozew k. 34-38/

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

M. L. urodziła się (...) w K.. Pochodzi z nieformalnego związku (...). Jest uczennicą IV klasy Technikum Ekonomicznego w Zespole Szkół Ogólnokształcących i (...) w L., planowany termin zakończenia nauki to kwiecień 2024 roku. Nie posiada żadnego majątku ani stałych dochodów, nie pobiera żadnego stypendium. Dotychczas nie miała przerw w nauce, nie powtarzała klas. Zamieszkuje w wynajętym mieszkaniu w D., za które płaci 600 zł miesięcznie. W związku z wadą postawy leczy się ortopedycznie – wymaga zakupu wkładek ortopedycznych, co generuje koszty 300 zł rocznie. Ponadto podejmuje leczenie neurologiczne w ramach NFZ, dermatologiczne na trądzik - przyjmuje I. oraz kremy i emulsje, które kosztują miesięcznie około 150 zł. Ponadto okresowo korzysta z wizyt stomatologa oraz ortodonty, w 2022 roku wydatkowała kwotę 520 zł, w 2023 roku kwotę 220 zł, w 2021 roku kwotę 750 zł. Ponosi miesięczne wydatki na wyżywienie około 500 zł, kosmetyki około 120 zł, telefon i Internet 300 zł. Do tego dochodzą wydatki na rozrywkę 100-150 zł miesięcznie, odzież około 150 zł miesięcznie. Jej łączne miesięczne wydatki wynoszą w granicach 1500-1600 zł miesięcznie. Nie korzysta z płatnych zajęć pozalekcyjnych. W utrzymaniu pomaga jej matka przekazując kwoty od 500 do 2500 zł miesięcznie oraz dziadkowie macierzyści. /zaświadczenie k. 4, dokumenty k. 72-84, 185-197, zeznania powódki k. 89, 198/

Matka powódki M. P. ma 52 lata, z zawodu jest nauczycielem. Aktualnie przebywa w Kanadzie. Nie ma żadnych przeciwskazań do pracy. Wcześniej wyjeżdżała do pracy do Anglii, gdzie pracowała przy produkcji świec zapachowych zarabiając w granicach 1000 funtów miesięcznie, później pracowała w handlu obwoźnym „ABC na kołach” zarabiając około 2.000 zł miesięcznie. /d-d zeznania powódki k. 89, 198, akta sprawy III RC 806/14 SR w Kielcach/

Ojciec powódki L. L. (1) ma 71 lat. Mieszka w R.. Utrzymuje się ze świadczenia emerytalnego w wysokości 2.985,51 zł miesięcznie. W 2022 roku jego dochód wyniósł 48.12,19 zł. Cierpi na nowotwór układu moczowego, cukrzycę, nadciśnienie tętnicze, miażdżycę, niewydolność nerek. Z uwagi na powyższe dolegliwości podejmuje stale leczenie, na leki wydaje 200-300 zł miesięcznie, na prywatne leczenie około 400 zł rocznie, na rehabilitację około 2000 zł rocznie. Mieszka sam w wynajmowanym mieszkaniu za kwotę 230 zł miesięcznie, na bieżące utrzymanie wydaje około 700 zł miesięcznie. Nie korzysta z pomocy opieki. /odpowiedź na pozew z załącznikami k. 34-53, dokumenty k. 39-52, 57-60, 174-178, zeznania k. 168/

Rodzice powódki nie zamieszkują ze sobą, nie utrzymują bliskich relacji, nie współpracują w sprawach córki. Pozwany nie odwiedza córki i nie utrzymuje z nią żadnych kontaktów, kwestionował swoje ojcostwo.

Wyrokiem z dnia 26 lutego 2015 roku w sprawie III RC 806/14 Sądu Rejonowego w Kielcach zasądził od pozwanego L. L. (2) na rzecz małoletniej wówczas M. L. alimenty w kwocie po 550 zł miesięcznie płatne do 5–go każdego miesiąca do rąk matki M. P. z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności każdej z rat. /wyrok k. 72 akt III RC 806/14 SR w Kielcach/

Stan faktyczny ustalony został w oparciu o zeznania stron k. 89, 198, 168, dokumentów k. 39-52, 57-60, 72-84, 174-178, akt sprawy III RC 806/14 Sądu Rejonowego w Kielcach. Z zeznań stron, jak i przedłożonych przez strony dokumentów, jednoznacznie wynikało jakie są koszty utrzymania powódki, nie potwierdziły się natomiast zarzuty dotyczące braku środków finansowych ze strony ojca na rzecz powoda.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Strony niniejszego procesu są krewnymi w linii prostej (art. 128 krio). Stanowi to ogólną przesłankę obowiązku alimentacyjnego. Obowiązek zaś rodziców do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie i nie ma dochodów z własnego majątku wystarczających na pokrycie kosztów utrzymania i wychowania statuuje art. 133§1 krio.

Zgodnie z art. 138 krio można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego w razie zmiany stosunków, a stosownie do treści art. 135 krio wysokość tego świadczenia uzależniona jest z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej a z drugiej od możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej. Usprawiedliwione potrzeby są uzasadnione wieloma względami, m.in. wiekiem, stanem zdrowia, słusznymi zainteresowaniami. Zakres obowiązku ich zaspokajania zależy od sił i możliwości zarobkowych oraz majątkowych pozwanego, a sposób może polegać na osobistych staraniach lub na dostarczaniu środków materialnych.

Należy mieć na uwadze, że upływ czasu, jaki nastąpił od daty ostatniego wyroku alimentacyjnego do daty orzekania o podwyższeniu alimentów, sam w sobie nie może jeszcze przemawiać za zasadnością powództwa. Jak również nie chodzi o każdą zmianę w kosztach majątkowych czy możliwościach zarobkowych, ale ma być to zmiana wyraźna, istotna. Na stronie ciąży wówczas obowiązek wykazania, że takie zmiany nastąpiły zgodnie z ogólną reguła dowodową wyrażoną w art. 6 kc.

Sąd orzekając zatem w przedmiocie żądania o podwyższenie alimentów dokonuje analizy sytuacji zarówno uprawnionego, jak i każdego z rodziców pod kątem sytuacji życiowej (rodzinnej, osobistej, materialnej) w jakiej osoby te znajdowały się w dacie ostatniego orzeczenia ustalającego wysokość alimentów oraz w jakiej sytuacji znajdują się w chwili obecnej i jakie w związku z tym nastąpiły zmiany. Sąd oceniał możliwości zarobkowe i majątkowe rodziców, uzyskiwane zarobki, jak również zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskać przy dołożeniu należytej staranności stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych.

Dokonując szczegółowej analizy materiału dowodowego, wnikliwej oceny zeznań stron i przedłożonych przez strony dokumentów, Sąd doszedł do przekonania, że powództwo o podwyższenie alimentów okazało się częściowo uzasadnione, jednak nie w takim zakresie jak tego domagała się strona powodowa.

W niniejszej sprawie ustalenia wymagało, czy od daty ostatniego orzekania w przedmiocie alimentów, tj. od 2015 roku nastąpił wzrost usprawiedliwionych potrzeb powoda i na ile jest on istotny.

Zdaniem Sądu od czasu, kiedy zapadł wyrok Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 29 kwietnia 2005 roku w sprawie sygn. III RC 806/14, którym ustalono alimenty na rzecz M. L. do kwoty po 550 zł miesięcznie, minęło ponad 8 lat i przez ten czas niewątpliwie doszło do wzrostu usprawiedliwionych potrzeb powódki, adekwatnych do jej wieku, rozwoju intelektualnego, edukacji. Obrazują to także wskaźniki GUS z których wynika, że wartość minimum socjalnego w III kwartale 2022 roku wyniosła 1.509,17 zł dla osoby dorosłej w wieku do 60 lat oraz 1.483,63 zł dla osoby w wieku powyżej 60 lat. (...)2022-002-3.pdf

Poziom przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na osobę w zaokrągleniu do 1 zł wyniósł w 2015 roku 1386 zł. Natomiast przeciętne miesięczne wydatki w gospodarstwach domowych na osobę w 2015 roku osiągnęły wartość 1091 zł. (...) Natomiast w 2022 roku poziom przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na osobę wyniósł 2250 zł. (...)

W ocenie Sądu naturalnym jest, że w procesie rozwoju i dorastania potrzeby dziecka rosną, a nie maleją i każdy rodzic musi się z tym faktem liczyć. W przedmiotowej sprawie M. L. w dacie orzekania o alimentach miała 10 lat, uczęszczała do IV klasy szkoły podstawowej, jej miesięczne koszty utrzymania kształtowały się na poziomie 1100 zł. Obecnie ma 19 lat i uczy się w IV klasie Technikum Ekonomicznego w Zespole Szkół Ogólnokształcących i (...) w L.. Nadal leczy się ortopedycznie, dodatkowo ma problemy skórne co wiąże się z koniecznością zakupu odpowiednich leków i preparatów do skóry, a generuje koszt 100-150 zł miesięcznie. Bez wątpienia zatem uznać należy, chociażby przez sam upływ czasu, że jej potrzeby znacząco zmieniły się i wzrosły. Nie jest już małym dzieckiem lecz dorosłą kobietą, która kontynuuje edukację, dojeżdża do szkoły z D. do L., opłaca stancję po 600 zł miesięcznie. Powódka pomimo uzyskania pełnoletności nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, bowiem nie ma wyuczonego zawodu i kształci się w celu jego pozyskania, ponadto realnie z uwagi na zajęcia nie ma możliwości podjęcia stałego zatrudnienia, nie posiada żadnego majątku, żadnych źródeł dochodów i jest uzależniona od finansowego wsparcia obydwojga rodziców. Wymaga zapewnienia podstawowych potrzeb jak wyżywienie, kosmetyki, ubiór, okresowe leczenie, także ortopedyczne i stomatologiczne, czy pomoce edukacyjne. Same koszty wyżywienia w świetle obecnych cen są znaczne i wynoszą co najmniej 500-600 zł miesięcznie, oprócz tego wydatki na edukację, kosmetyki, środki czystości, odzież, dojazdy do szkoły, czy też opłata za stancję daje łącznie w granicach 1600 zł miesięcznie. Zważyć wymaga, iż przez wskazany okres w sposób istotny wzrosły ceny wszelkich artykułów, dynamiczny wzrost cen można chociażby zaobserwować w przeciągu dwóch ostatnich lat. Wskaźnik inflacji ( (...)) w III kwartale 2022 roku (w odniesieniu do II kwartału 2022 r.) wyniósł 3,1%. W porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego (III kwartał 2021 r.) wzrost cen konsumpcyjnych (inflacji) wynosił 16,3%, a wartości minimum socjalnego wzrosły od 14,6% w gospodarstwie samotnego emeryta do 16,0% w gospodarstwie 3-osobowym z dzieckiem starszym. (...)2022-002-3.pdf

W świetle obecnych realiów gospodarczych, cen artykułów ogólnodostępnych, w odniesieniu do doświadczenia życiowego Sąd uznał, iż ojciec powinien łożyć na utrzymanie córki kwotę po 900 zł miesięcznie. Pozwany nie zgadzał się na podwyższenie alimentów uzasadniając to przede wszystkim ograniczeniami finansowymi i zdrowotnymi, prowadzonym leczeniem. W ocenie Sądu sytuacja finansowa pozwanego nie uległa pogorszeniu. W trakcie poprzedniej sprawy o alimenty w 2014 roku był już na emeryturze i z tego tytułu pobierał świadczenie 1511 zł miesięcznie. Dorabiał sobie pracując jako kierowca zarabiając około 800 zł netto miesięcznie lub na umowę zlecenie, jego łączny dochód wynosił w granicach 2300 zł. Aktualnie jego główny dochód wciąż stanowi emerytura w wysokości 2.985,51, ale w stosunku do ostatniej sprawy wzrosła praktycznie o 100%, do tego dochodzą dodatkowe świadczenia np. 13 czy 14 emerytura. Jego roczny dochód w 2021 roku wyniósł 42.406,02 zł, w tym uzyskał dochody z działalności wykonywanej osobiście w wysokości 4.441,95 zł. W 2022 roku jego dochód wyniósł 48.126,19 zł. Poza córką nie ma nikogo na swoim utrzymaniu, w żaden sposób nie angażuje się w sprawy córki, nie ma z nią żadnego kontaktu, poza alimentami nie pomaga jej w żaden inny sposób, a bez znaczenia jest tu przyczyna takiej sytuacji. Pozwany ma bez wątpienia problemy zdrowotne, jednak z przedłożonych dokumentów nie wynika, aby ponosił szczególne wydatki na leczenie, a jego leczenie jest finansowane głównie z NFZ. Sąd uznał wobec tego, że ponoszenie przez pozwanego połowy ustalonych kosztów utrzymania powódki jest uzasadnione, biorąc pod uwagę możliwości zarobkowe obojga rodziców oraz wiek powoda.

Rodzice nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego na tej podstawie, że wykonywanie tego obowiązku stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar. Są obowiązani podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami. W szczególnych przypadkach, gdy sytuacja dziecka tego wymaga, rodzice mają nawet obowiązek wyzbywania się posiadanego majątku, bądź jego niektórych składników, aby w ten sposób podołać ciążącemu na nich obowiązkowi alimentacyjnemu, na przykład dla ratowania zdrowia dziecka (por. wyrok SN z dnia 24 marca 2000 r., sygn. I CKN 1538/99, LEX nr 51629).

Nadto dostrzec trzeba, że zarówno ojciec, jak i matka powódki powinni w podobnym stopniu czynić wydatki finansowe na utrzymanie córki, a matka nie może zwolnić się z tego obowiązku, przerzucając go na ojca, ponieważ powódka jest pełnoletnia i nie wymaga opieki ze strony matki. Przepisy krio nakładają na obydwoje rodziców obowiązki alimentacyjne względem dziecka. Aktualnie matka powódki przebywa u rodziny w Kanadzie i zdaniem Sądu ma znaczne możliwości zarobkowe, okolicznością powszechnie znaną jest emigracja zarobkowa do USA czy podobnej dochodowo Kanady. Powódka nie wykazała aby jej matka miała jakiekolwiek przeciwskazania do pracy, leczyła się specjalistycznie, a to ją zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 6 kc obciążał ciężar dowodowy w tym zakresie. Matka powódki jest osobą w sile wieku, z doświadczeniem zawodowym, podejmująca zatrudnienie i w równym stopniu powinna pokrywać potrzeby córki, zwłaszcza że poza nią nie ma nikogo na swoim utrzymaniu.

Zgodnie z treścią art. 135 krio Sąd orzekając o wysokości alimentów rozkłada na każde z rodziców ciężar utrzymania dziecka stosownie do majątkowych możliwości każdego z nich. Górną granicą świadczeń alimentacyjnych są zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego choćby nawet nie zostały w tych granicach pokryte wszystkie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentacji.

Biorąc pod uwagę okoliczności niniejszej sprawy oraz materiał dowodowy zgromadzony w toku postępowania Sąd uznał, że pozwany ma możliwości uczestniczenia w utrzymaniu córki w większym zakresie niż dotychczas i powinien płacić na jej rzecz alimenty w kwocie po 900 zł miesięcznie poczynając od dnia wniesienia pozwu o czym orzekł jak w punkcie I-szym wyroku. Jest to podwyżka o 60%. Zasądzona wysokość alimentów mieści się w zakresie możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego. Jest on w stanie płacić alimenty na wskazanym poziomie bez uszczerbku w innych swoich wydatkach. Zasądzona kwota pozwala na pokrycie usprawiedliwionych potrzeb powoda, przy równoczesnym zaangażowaniu finansowym matki powoda na takim samym poziomie. Tym samym w pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo w pkt. II – gim wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie III – cim wyroku w myśl art. 100 kpc z uwagi na wynik sprawy znosząc je wzajemnie między stronami. Powództwo zostało uwzględnione w niespełna 40%. Zatem strony w zbliżonym stopniu wygrały i przegrały proces. Obydwie strony poniosły zbliżone koszty, ponieważ były reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników. Za zastosowaniem tejże zasady przemawiają względy słuszności.

Zgodnie z art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd odstąpił od obciążenia pozwanego obowiązkiem uiszczenia opłaty od pozwu w kwocie 400 zł w punkcie IV -tym wyroku.

Z uwagi na charakter roszczenia wyrokowi zgodnie z treścią art. 333§1 pkt.1 kpc nadano rygor natychmiastowej wykonalności w części zasądzającej alimenty (punkt V - ty wyroku).

Dnia 07 czerwca 2023 roku SSR A. B.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować czynność,

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełn. stron,

3.  przedstawić z wpływem lub do uprawomocnienia.

Dnia 07 czerwca 2023 roku SSR A. B.